سیامک تیموری
فهرست عنوان‌ها
در سال 2000، جف بزوس شرکت بلو اوریجین (Blue Origin) را با هدف بردن انسان به فضا و فراتر از آن تأسیس کرد. پس از آن ایلان ماسک به سرعت با پروژه اسپیس ایکس (SpaceX) در سال 2002 و ریچارد برانسون با پروژه ویرجین گالاکتیک (Virgin Galactic) در سال 2004 این ماموریت بزرگ را همراهی کردند.
این سه شرکت به بازیگران پیشرو در بخش تجاری هوافضا تبدیل شده‌اند. آن‌ها همچنین ادعاهای مختلفی را در خصوص توانایی انتقال انسان به سیارات دیگر و همچنین آینده سفرهای فضایی توسط خود مطرح کرده‌اند. به طوری که هر یک به صورت جداگانه وعده‌هایی برای ارسال داوطلبان به فضا ارائه کرده‌اند.
اما آیا تاکنون به اهداف این سه پروژه بزرگ و همچنین نحوه کارکرد آن‌ها در قبال پروژه‌های فضایی فکر کرده‌اید؟ ما در این مطلب قصد داریم تا اهداف هر یک از آن‌ها را بررسی کنیم و تفاوت هر یک را به شما بگوییم.
تفاوت های اسپیس ایکس (SpaceX), بلو اوریجین (Blue Origin) و ویرجین گالاکتیک (Virgin Galactic) با یکدیگر
تفاوت‌های این سه پروژه عظیم را باید از چند منظر مورد بررسی قرار دهیم:
- هدف پروژه (Purpose)
- مسافت (Altitude)
- نوع فضاپیما (Vehicle)
- اتوماسیون یا دستگاه تنظیم خودکار (Automation)
- سرعت (Speed)
- مدت زمان پرواز (Duration of Flight)
- ایمنی (Safety Record)
- هزینه‌ها (Costs)
هدف
اولین وجه تمایزی که باید در خصوص این سه پروژه به آن توجه کنیم، هدف است. اسپیس ایکس (SpaceX) و ویرجین گالاکتیک (Virgin Galactic) هر دو در اظهارات خود به صراحت به ماجراجویی سفر به فضا به عنوان انگیزه اصلی خود اشاره می‌کنند. در مقابل، بلو اوریجین (Blue Origin) هدف خود از این پروژه را حفظ منابع زمین با انتقال میلیون‌ها (و در نهایت میلیاردها) انسان برای زندگی و کار در فضا بیان می‌کند.
با این حال، شایان ذکر است که SpaceX همچنین در حال استقرار هزاران مینی ماهواره در فضا است که اینترنت را به هر نقطه از زمین ارسال می‌کند. Blue Origin در آینده نیز چنین جاه‌طلبی بزرگی را در سر دارد.
علاوه بر این، ایلان ماسک بارها اعلام کرده که اسپیس ایکس قصد دارد تا نسل بشریت را در چندین سیاره گسترش دهد. به طوری که با ایجاد یک کلونی در مریخ از نسل انسان‌ها (نه لزوماً زمین) محافظت کند. بنابراین، اگر اتفاقی برای زمین بیافتد، ما امیدوار خواهیم بود که ادامه زندگی را در مریخ انجام دهیم.
مسافت
وقتی صحبت از فضا می‌شود، مهم‌ترین سوال این است که تا چه ارتفاعی پیش خواهید رفت؟ تا ماه؟ مریخ؟ تا کجا؟
این پروژه‌ها هرگز به دنبال رقابت با یکدیگر نیستند اما اسپیس ایکس (SpaceX) بسیار جلوتر از دیگران قرار دارد و در آخرین ماموریت خود انسان را تا ارتفاع 363 مایلی (585 کیلومتری) پرتاب کرده است. این مسافت بالاتر از ایستگاه فضایی بین‌المللی یا تلسکوپ فضایی هابل است. همچنین این سفر دورترین مسافت از زمان 1972 بوده است. جایی که ماموریت فضایی ناسا در ماه به اتمام رسید. اسپیس ایکس قصد دارد تا سال 2025 انسان را به مریخ بفرستد.
بلو اوریجین (Blue Origin) با پرواز جف بزوس به فضا به مسافت 66.5 مایلی در رتبه دوم قرار دارد. ویرجین گالاکتیک (Virgin Galactic) نیز با ارتفاع 53.5 مایلی در رتبه سوم قرار دارد.
مرز بین‌المللی شناخته شده برای فضا و زمین حدود 62 مایل است که به خط کارمان معروف است. بنابراین، طبق این استاندارد، Virgin Galactic به فضا نرفته و در واقع تا قبل از مرز کارمان پیش رفته است. با این حال، یک تبصره وجود دارد که سفر ویرجین گالاکتیک را نیز در زمره سفرهای فضایی قرار می‌دهد. آن هم این که ایالات متحده از 50 مایل به عنوان نقطه شروع فضا استفاده می‌کند.
نوع فضاپیما یا وسیله نقلیه
بار دیگر، SpaceX بسیار جلوتر از رقبای خود قرار دارد. اسپیس ایکس چهار فضاپیمای مختلف برای حمل انسان و محموله به فضا در اختیار دارد؛ که شامل موشک‌های فالکون 9 و فالکون هوی، کپسول دراگون برای حمل انسان در پرواز به ایستگاه فضایی بین‌المللی و پروازهای اطراف زمین، و کشتی ستاره‌ای که می‌تواند خدمه و محموله را به مدار زمین، ماه و در نهایت مریخ ببرد.
Blue Origin نیز چندین فضاپیمای مختلف را توسعه داده است. نمونه اولیه آن شارون نام داشت که برگرفته از نام قمر پلوتون است. بلو اوریجین سپس از فضاپیمای گدارد استفاده کرد که بعداً آن را با موشک نیو شفارد جایگزین نمود که جف بزوس و ویلیام شاتنر را به فضا برد. از دیگر فضاپیماهای در حال توسعه این شرکت می‌توان به نیو گلن، نیو آرمسترانگ و کاوشگر ماه آبی اشاره کرد. تاکنون فقط نیو شپرد فعال است.
اما، فضاپیمای ویرجین گالاکتیک کمی منحصربه‌فردتر است، زیرا عملکرد آن به صورت پرتاپ موشک نیست. در عوض، آن‌ها با یک هواپیمای فضایی به نام SpaceShipTwo یا VSS Unity به فضا پرواز می‌کنند که از طریق یک هواپیمای حامل به نام WhiteKnight Two یا VMS Eve در هوا به فضا پرتاب می‌شود. Virgin Galactic تاکنون فقط یک هواپیمای فضایی عملیاتی در اختیار دارد. اما آن‌ها در حال ساخت یک SpaceShipThree جدید می‌باشند.
اتوماسیون یا دستگاه تنظیم خودکار (Automation)
فضاپیماهای اسپیس ایکس و بلو اوریجین هر دو کاملاً خودکار هستند. آن‌ها همچنین مجهز به کپسول‌هایی هستند که در حین پرواز از موشک حامل خود جدا می‌شوند و با کمک چتر نجات به زمین باز می‌گردند.
اما، هواپیمای فضایی ویرجین گالاکتیک هیچگونه اتوماسیونی ندارد. به طوری که خلبانان آن را به صورت دستی برای پرواز به فضا آماده به کار می‌کنند، آن را به زمین برمی‌گردانند و مانند یک هواپیمای معمولی روی باند فرود می‌آورند.
سرعت
راکت نیو شفارد شرکت Blue Origin به حداکثر سرعت 2234 مایل در ساعت و حداکثر ارتفاع 66 مایل (106 کیلومتر) رسیده است. از سوی دیگر، VSS Unity Virgin Galactic به حداکثر سرعت 2300 مایل در ساعت و حداکثر ارتفاع 53.5 مایلی بالای زمین رسیده است.
وسایل نقلیه SpaceX اما بسیار برتر هستند. به طوری که در اعماق فضا، آن‌ها به سرعت‌های مافوق صوت فوق‌العاده 24600 مایل در ساعت در حداکثر ارتفاع صدها کیلومتری از زمین دست یافته‌اند.
مدت زمان پرواز
بلو اوریجین ضعیف‌ترین نتیجه را در بین دو رقیب اصلی خود دارد. چراکه طولانی‌ترین زمان پرواز وسایل نقلیه آن‌ها 10 دقیقه از زمان پرتاب تا فرود بر روی زمین است. ویرجین گالاکتیک کمی بهتر است، و با مدت پرواز 2.5 ساعت از زمان پرتاب تا بازگشت در رتبه دوم قرار دارد. اگرچه مدت زمان پرواز وسایل نقلیه آن‌ها در فضا تنها حدود 15 دقیقه طول می‌کشد.
اما، اسپیس ایکس با اختلاف بسیار فاحشی از رقبای خود جلوتر است. پروازهای آن‌ها به طور معمول ماه‌ها طول می‌کشد زیرا آن‌ها فضانوردان را به ایستگاه فضایی بین‌المللی فرستاده و برمی‌گردانند. در 15 سپتامبر 2021، آن‌ها خدمه‌ای متشکل از چهار غیرنظامی را به یک ماموریت فضایی خصوصی فرستادند که آن‌ها را به مدت سه روز در چندین مدار به دور زمین در ارتفاع 363 مایلی به صورت معلق قرار داد. سال آینده نیز سه مسافر به مدت سه روز به ایستگاه فضایی بین‌المللی سفر خواهند کرد. ماموریت اصلی اسپیس ایکس قطعا فرستادن انسان به مریخ برای سفرهای چند ساله است.
ایمنی
هر دو شرکت بلو اوریجین (Blue Origin) و اسپیس ایکس (SpaceX) هنگام توسعه و آزمایش وسایل نقلیه خود دچار حوادث متعددی شده‌اند. خوشبختانه، این حوادث هرگز تلفات جانی، جراحات جدی، یا خسارت مالی قابل توجهی به همراه نداشته‌اند. در مورد خدمه، هر دو شرکت Blue Origin و SpaceX دارای سوابق ایمنی کاملی هستند و هرگز متحمل هیچ گونه خسارتی به پرسنل نشده‌اند.
متأسفانه، ما نمی‌توانیم در مورد Virgin Galactic همین را بگوییم. چراکه تاکنون چهار کارمند جان خود را از دست داده‌اند و چهار نفر دیگر در دو حادثه جداگانه در سال‌های 2007 و 2014 مجروح شدند. سه عضو در جریان آزمایش‌های زمینی موتورهای SpaceShipTwo در سال 2007 جان باختند و سه نفر دیگر نیز زخمی شدند. همه کارکنان در کمپانی Scaled Composites استخدام بودند – شرکتی که اولین هواپیمای فضایی Virgin Galactic را ساخت و بعداً توسط Virgin خریداری شد.
بعد از این حوادث، در سال 2014، یک خلبان دیگر نیز جان خود را از دست داد و خلبان دیگری در یک سانحه غم‌انگیز در جریان اولین پرواز آزمایشی هواپیمای فضایی Virgin Galactic به شدت مجروح شد. اخیراً نیز پرواز ریچارد برانسون در سال 2021 به طرز خطرناکی از مسیر خارج شد اما پس از چند لحظه به مسیر اصلی بازگشت و به سلامت فرود آمد.
هزینه‌ها
ویرجین گالاکتیک قبلاً بلیت‌هایی را به قیمت 250 هزار دلار فروخته بود اما در سال 2014 پس از تصادف مرگبار، آن را متوقف کرد. پس از اینکه ریچارد برانسون اولین پرواز خود را با خدمه کامل به لبه فضا در ژوئیه 2021 انجام داد، ویرجین گالاکتیک از علاقه مجدد مشتریان سود می‌برد و فروش بلیت پروازهای فضایی خود را با قیمت اولیه 450000 دلار برای هر صندلی بازگشایی کرد. این شرکت همچنین بلیط‌هایی را برای تحقیقات ریزگرانش و آموزش فضانوردان حرفه‌ای به قیمت 600000 دلار می‌فروشد.
بلو اوریجین هنوز قیمت بلیت‌های خود را در پروازهای خود را اعلام نکرده است، اما این شرکت ادعا می‌کند که تاکنون 100 میلیون دلار بلیط فروخته است. یکی از مسافران اولین پرواز خدمه Blue Origin در ژوئیه 2021، بلیتی را به مبلغ 28 میلیون دلار در یک حراجی خریداری کرد، جایی که 19 میلیون دلار از آن را به طور مساوی به 19 سازمان فضایی اهدا کرد.
تام هنکس ظاهراً قیمت بلیت سریال “Jimmi Kimmel Live” را وقتی فاش کرد که جف بزوس به او پیشنهاد سوار شدن بر نیو شفارد را به مبلغ 28 میلیون دلار داده است.
در مورد اسپیس ایکس، سه مسافری که در سال آینده به مدت سه روز به ایستگاه فضایی بین‌المللی سفر می‌کنند، هر کدام 55 میلیون دلار برای بلیت‌های خود پرداخت نموده‌اند.
فضا: ماجراجویی جدید انسان
اگرچه این سه شرکت فضایی جاه‌طلبی‌ها، ظرفیت‌ها و دستاوردهای متفاوتی به دست آورده‌اند، اما هر سه از دستاوردهای سایر پروژه‌های فضایی پیشی گرفته‌اند. این پروژه‌ها شامل دولت‌های پیشرو در فضا، یعنی چین، روسیه و ایالات متحده می‌شود. فناوری‌های پیشگام و برنامه‌های بزرگ آن‌ها، بشریت را در مسیر تبدیل شدن به یک تمدن فضایی قرار داده است.
با این حال، SpaceX به طور قابل ملاحظه‌ای از سایر رقیبان خود جلوتر است و به نظر می‌رسد که زودتر از بقیه به اهداف فضایی خود دست پیدا کند.
سخن پایانی
با یکی دیگر از مقالات جذاب وبسایت روکیدا همراه شما دوستان عزیز بودیم. فضا دیگر مانند قبل در انحصار دولت‌ها و ناسا قرار ندارد. همانطور که دیدید، پروژه‌های بزرگ مختلفی در تلاش برای فرستادن انسان به فضا هستند که ایلان ماسک و گردانش از بقیه جلوتر هستند. اگر شما نیز به فکر سفر به فضا هستید، خیلی راحت با خرید بلیت‌های نجومی (بین 50 الی 70 میلیون دلار) می‌توانید برای 3 الی 5 روز به فضا سفر کنید.
