محمد امین نعمتی
فهرست عنوان‌ها
تمساح هم مثل یوزپلنگ یک دونده بسیار سریع است. شاید شما در مستندها یک تمساح را دیده باشید که روی پاهای بلند و عضلانی خود بلند شده است و به دنبال طعمه در یک میدان 457 متر وسیع می‌دود.
نه؟ آیا تا به حال شاهد چنین چیزی نبوده‌اید؟ چیزی که احتمالا دلتان نمی‌خواهد شاهد آن بوده باشید شبیه به این است:
شما در کنار یک تالاب ایستاده‌اید و به یک پلیکان نگاه می‌کنید. بعد متوجه دو برجستگی کوچک می‌شوید که از آب بیرون زده‌اند.
ناگهان تابلوی «به تمساح‌ها غذا ندهید» را می‌بینید و در مغزتان آن را با دو برجستگی کنار هم قرار می‌دهید و در یک لحظه جرقه‌ای در مغزتان می‌خورد:
این دو برجستگی برآمدگی‌ها چشم موجودی است که با تنبلی در تالاب شناور است. تمساح!!
شما به شدت می‌ترسید و بعد از آن ضرب‌المثل کلاسیک را به خاطر می‌آورید: اگر به صورت زیگزاگ بدوید می‌توانید از تمساح فرار کنید. و این ضرب‌المثل به شما آرامش می‌دهد.
اما جدا درست است؟ این ضرب المثل که بسیار قدیمی و آنقدر گسترده است که تقریبا نمی‌توان فهمید که از کجا و چرا شروع شده است، چند معنی دارد.
ابتدا یعنی که یک تمساح به احتمال زیاد شما را از راه دور در خشکی تعقیب می‌کند. ثانیا به این معنا است که تمساح‌ها می‌توانند سریعتر از انسان‌ها بدوند حداقل زمانی که انسان در یک خط مستقیم می‌دود.
حقیقت این است که گرچه تمساح‌ها به طرز وحشتناکی سریع هستند، اما به سریعی یوزپلنگ نیستند و دوست ندارند در مسافت‌های طولانی بدوند.
بسیار کم پیش می‌آید که یک تمساح انسان را در خشکی تعقیب کند. و یک انسان معمولی به‌راحتی می تواند از یک تمساح فرار کند. چه زیگزاگ بدود و چه نه
مهم‌تر از همه شکار طعمه از طریق دویدن طولانی تاکتیک حمله تمساح نیست. تمساح ترجیح می‌دهد به‌طور مخفیانه به شکار طعمه خود در آب بپردازد.
تمساح شناگری بسیار سریعتر است تا دونده و می تواند 10 مایل در ساعت (16 کیلومتر در ساعت) شنا کند و هنگام حرکت در آب ساکت است.
چشمان تمساح در بالای سرش قرار گرفته‌اند. بنابراین می‌تواند همزمان با شنا تماشاگر اتفاقات روی سطح آب باشد. همچنین می‌تواند برای مدت طولانی در زیر آب بماند و نفس خود را تا یک ساعت نگه دارد.
اگر به‌صورت زیگزاگی بدوید احتمالا بتوانید از یک تمساح فرار کنید. حتی اگر در یک خط مستقیم بدوید باز هم احتمالا بتوانید از این خزنده ترسناک فرار کنید.
اما این احتمال که یک تمساح در زمین خشک شما را تعقیب کند، آنقدر کم است که این ضرب‌المثل قدیمی بیشتر شوخی است تا توصیه واقعی.
چرا تمساح شما را تعقیب نمی‌کند؟ و چگونه می‌تواند بدون دنبال کردن شما را شکار کند؟
چرا تمساح ها دوست ندارند انسان بخورند
تمساح‌ها نه تنها شما را در مسافت طولانی روی زمین خشک تعقیب نمی‌کنند، بلکه به احتمال زیاد حتی به شما حمله نکنند.
تمساح‌ها یک شکار آسان را ترجیح می‌دهند. آنها شکارچیان صبوری هستند و قبل از حمله ساعت‌ها طعمه خود را در آب تعقیب می‌کنند. اما در زمان حمله دردسر نمی‌خواهند و ترجیح می‌دهند که خود را به زحمت نیندازند.
تمساح‌ها به‌طور معمول طعمه‌ای را که توانایی مقابله دارد رها می‌کنند. آنها دوست ندارند به هر چیزی که نمی‌توانند در یک گاز بخورند حمله کنند.
حتی تمساح‌های بزرگ معمولا طعمه‌هایی را انتخاب می‌کنند که نسبتا کوچک هستند و این خبر خوبی برای انسان‌های بالغ است.
تمساح‌های کوچک اکثریت جمعیت تمساح را تشکیل می‌دهند. تمساحی که کمتر از 5 فوت (1.5 متر) طول دارد معمولا خرچنگ، مارهای کوچک و لاک‌پشت می‌خورد.
آنها حتی برای سگ‌های کوچک تهدید به حساب نمی‌آیند. تمساح‌های کوچک تهدیدی برای انسان نیستند و در شرایط عادی به مردم حمله نمی‌کنند.
گاهی مردم فکر می‌کنند که تمساح‌های کوچک مثلا کوچک‌تر از 3 فوت (0.9 متر) حیوان خانگی خوبی خواهند بود.
در واقع تلاش برای به دام انداختن تمساح اصلی‌ترین دلیل گاز گرفته شدن انسان توسط تمساح‌ها است. تمساح‌های کوچک دارای 60 تا 80 دندان تیغ شکل هستند. در حالی که گاز آنها معمولا خطر حیاتی ندارد اما همچنان پس از آن باید به بیمارستان مراجعه کرد.
تمساح‌های بزرگ کمتر دیده می‌شوند اما آنها بزرگترین تهدید برای انسان هستند. زیرا به اندازه کافی ابعاد بزرگی دارند تا ما را به عنوان یک وعده غذایی انتخاب کنند.
تمساح بالغ بین 8 تا 11 فوت (2.4 تا 3.4 متر) می‌تواند تا 1000 پوند (453 کیلوگرم) وزن داشته باشد. با وجود این که این تمساح‌ها تهدیدی برای انسان‌ها هستند اما همچنان نسبت به ما احتیاط نشان می‌دهند.
تمساح‌ها ترجیح می‌دهند به‌طور کلی از تعامل با مردم اجتناب کنند. وقتی مردم مشاهده می‌کنند که یک تمساح فکهایش را فشار می‌دهد و صدا تولید می‌کند، فکر می‌کنند که برای حمله آماده می‌شود. اما این حالت دفاعی او است.
با وجود این قربانبان گازگرفتگی تمساح کمی در حال افزایش است. بیشتر این‌ها به این دلیل است که تمساح‌ها دیگر در معرض خطر نیستند. همچنین توسعه، افزایش جمعیت و افزایش تعاملات انسانی را به‌عنوان دلایل دیگر باید نام ببریم.
تنها در فلوریدا از سال 1988 تا 1999 به‌طور متوسط فقط یک قربانی گاز گرفتگی داشته است. اما در فاصله 2000 تا 2016 این تعداد به هفت عدد در سال رسیده است.
درحقیقت در سال 2020، 12 مورد گاز گرفتگی گزارش شد که هشت مورد از آنها مهم بودند ولی هیچ قربانی مرگباری نداشتیم.
با وجود این ایالات متحده در کل به‌طور متوسط سالانه تنها یک مورد مرگ ناشی از تمساح دارد.
از سال 1948 تا 2004، کمیسیون حفاظت از ماهی و حیات وحش گزارش هایی از 356 حمله تمساح به انسان دریافت کرده است. بیست و پنج مورد از این حملات مرگبار بود و در 9 مورد اعتقاد بر این است که قربانیان قبل از خورده شدن توسط تمساح‌ها مرده بودند.
در صورت حمله تمساح چه باید کرد؟
تمساح‌ها شما را در خیابان‌ها غافلگیر نمی‌کنند. اما آنها به‌طور مخفیانه در آب به شما نزدیک می‌شوند. اگرچه حمله تمساح برای یک قربانی یک غافلگیری ناگوار به نظر می‌رسد. اما سبک حمله تمساح بسیار قابل پیش‌بینی است.
تمساح‌ها به طعمه خود می‌چسبند و آنچه را که به عنوان رول مرگ معروف است آغاز می‌کنند.
رول مرگ این‌طور است که تمساح بارها و بارها می‌چرخد تا زمانی که طعمه‌اش بمیرد. مرگ معمولا در اثر غرق شدن است اما گاهی در اثر از دست دادن خون نیز رخ می‌دهد.
تمساح سپس طعمه را در دهان خود تکان می‌دهد تا بتواند آن را داخل گلوی خود بیندازد. فک عظیم او این امکان را فراهم می‌کند که تا با خیال راحت به طعمه خود بچسبد.
البته این فک همچنین از جویدن و بلعیدن راحت طعمه نیز جلوگیری می‌کند. این موضوع یکی از دلایلی است که شکار بزرگ برای تمساح مشکل ایجاد می‌کند.
برای خوردن چیزی بزرگ تمساح باید طعمه را تکه تکه کند و تکه‌های کنده شده را جداگانه قورت دهد. ولی تمساح این کار را دوست ندارد.
اگر احساس کردید که تمساحی به شما نزدیک می‌شود تا آنجا که می‌توانید در دورترین خط مستقیم ممکن از تمساح بدوید. شما باید بتوانید به‌راحتی از یک تمساح پیشی بگیرید.
اگر به نظر می‌رسد این حیوان در حال افزایش سرعت است نگران نباشید. تمساح‌ها نه تنها استقامت کمی دارند، بلکه واقعا به دنبال تعقیب طعمه خود نیستند.
اگر تمساح اولین فرصت خود را برای گرفتن قربانی خود از دست بدهد معمولا به سراغ شکار دیگری می‌رود. اگر در لبه آب ناگهان غافل شوید که امکان وقوع بیشتری دارد. شانس کمتری برای فرار از تمساح دارید.
تمساح در آب دارای مزیت اصلی میدان است. شما را به همان جایی که می‌خواهد می‌کشاند و به راحتی گیر میافتید. بنابراین حمله در آب بدترین سناریو است.
اگر احساس می‌کنید فک تمساح به شما چسبیده است، مقاومت کنید. وقت خود را برای باز کردن فک او هدر ندهید، چون تقریبا غیرممکن است.
در عوض فریاد بزنید، بلند شوید، تکان بخورید و به‌طور کلی تا آنجا که ممکن است برای تمساح سردرگمی ایجاد کنید.
به محض این‍که توانستید از شوک حمله خارج و متمرکز شوید، انگشت شست یا انگشتان خود را مستقیما به داخل چشم او فرو ببرید. چشمان تمساح حساس‌ترین قسمت بدن تمساح است و ترکیب درد و غافلگیری باید به اندازه‌ای باشد که تمساح شما را رها کند.
گاهی یک تمساح عصبانی ممکن است از مبارزه دست نکشد. به‌عنوان آخرین تلاش می‌توانید خودتان را به مردن بزنید. تمساح طعمه مرده را آزاد می‌کند تا آماده شود که دوباره آن را در وارد حلق خود کند و ببلعد. این موضوع می‌تواند فرصت فرار را برای شما فراهم کند.
با این حال انجام این کار یک روش خطرناک است و اگر تمساح شما را در آب گیر انداخت، باید هر کاری را که می‌توانید انجام دهید تا تکنیک رول مرگ را روی شما اجرا نکند.
ترکیب «رول مرگ» خوب به نظر نمی‌رسد، نه؟ پس بهتر است به‌طور کلی از ملاقات با تمساح خودداری کنید.
ایمن ماندن در سرزمین تمساح
این نکته که تمساح‌ها تمایل طبیعی برای خوردن ما برای شام ندارند، به این معنی نیست که نیازی نیست در حضور آنها احتیاط کنیم.
اگر در کشور تمساح زندگی می‌کنید یا در تعطیلات هستید راه‌هایی برای کاهش احتمال برخورد ناخوشایند وجود دارد.
متأسفانه، بسیاری از قربانیان حملات تمساح کودکان کوچکی هستند که بدون نظارت بزرگسالان در اطراف آب می‌چرخند یا در آب بازی می‌کنند.
تمساح‌ها ممکن است به دلیل گرسنگی حمله کنند اما این رایج‌ترین دلیل نیست. با ادامه تجاوز انسان‌ها به زیستگاه حیات وحش و کاهش منابع غذایی طبیعی تمساح انتظار می‌رود که این نوع حملات افزایش یابد.
دلایل اصلی حمله تمساح به انسان این است که از قلمرو خود محافظت می‌کند. آنجا لانه او است یا عصبانی شده است.
یک نر بالغ در فصل جفت‌گیری یعنی اوایل بهار تا اواسط تابستان قلمروطلب است و اگر احساس خطر یا شوکه شدن کند ممکن است هجوم آورد.
اگر یک تمساح ماده با بچه‌های جوان خود یک انسان را تهدیدی برای فرزندان خود تلقی کند ممکن است حمله کند. درحقیقت، حملات اغلب زمانی اتفاق می‌افتد که یک انسان سعی کند تمساح‌های جوان را بگیرد یا نوازش کند در حالی که نمی‌داند مادرش در این نزدیکی است.
بعضی از حملات در نتیجه شوخی‌های افراد یا تلاش برای گرفتن تمساح رخ می‌دهند. پرتاب چوب و سنگ به سمت تمساح‌ها ممکن است بی‌ضرر به نظر برسد اما انجام این کار موقعیت خطرناکی را برای فرد و تمساح ایجاد می‌کند.
اگر در راه با تمساح برخورد کردید هرگز سعی نکنید آن را به حرکت درآورید. صبور باشید و بگذارید خودش به تنهایی راه خود را باز کند.
در مناطقی که ممکن است تمساح‌ها در آنجا حضور داشته باشند چگونه خوش می‌گذرانید؟ فقط در مناطقی که آب شفاف و ساحل مرتب است شنا کنید و هرگز به تنهایی وارد آب نشوید.
تمساح‌ها ممکن است در مناطقی که آب کدر است و سواحل آن با علف‌های هرز پوشیده شده است کمین کنند. مهم نیست که آب چقدر برای آب‌تنی خوب به نظر می‌رسد.
در مواقعی که تمساح‌ها بیش‌ترین فعالیت را دارند از آن اجتناب کنید. آنها معمولا هنگام غروب و شب تغذیه می‌کنند و ممکن است هنوز در سحر فعال باشند.
اگر فرزندان یا حیوانات خانگی کوچکی با خود دارید آنها را از لبه آب دور نگه دارید. فقط در صورتی که شما یا فرد بالغ دیگری برای نظارت بر آنها حضور دارید اجازه دهید وارد آب شوند (یا بهتر است بگوییم به هیچ وجه اجازه ندهید آنها در آب باشند).
همچنین، اگر ماهیگیری کردید ماهی را در لبه آب تمیز نکنید و قسمت‌های دور ریخته شده را داخل آب نیندازید.
درصورت مشاهده تمساح از آب خارج شوید و به بقیه افراد حاضر در منطقه هشدار دهید. صرف نظر از این که تمساح کوچک است. سعی نکنید او را تغذیه کنید یا بگیرید.
هرگز به تمساح غذا ندهید زیرا این فقط آنها را تشویق می‌کند تا به انسان نزدیک شوند. به‌علاوه از نظر سلامتی برای آنها خوب نیست. در واقع انجام این کار در بعضی از کشورها یک جرم قابل مجازات است (تا 150 دلار و 30 روز زندان)
با رعایت این نکات نباید نگران این باشید که برای جلوگیری از حمله تمساح به صورت زیگزاگ بالای درخت یا پایین تپه می‌دوید.
به تمساح‌ها غذا ندهید
بسیاری از کارشناسان روی این موضوع با یکدیگر توافق دارند، تمساحی به انسان حمله می‌کند که توسط آنها تغذیه شده باشد.
تمساحی که هرگز توسط انسان غذا دریافت نکرده است، ممکن است زمانی حمله کند که احساس به دام افتادن یا آزار کند و چنین چیزهایی غیرمعمول است.
اکثر تمساح‌ها هرگز به اندازه کافی به انسان نزدیک نمی‌شوند که مورد آزار او قرار گیرند، البته نزدیک نمی‌شوند اگر به هر طریقی غذا از انسان‌ها دریافت نکرده باشند.
هر زمانی که فردی به سمت یک تمساح غذا می‌اندازد، حکم مرگ آن را امضاء می‌کند. تمساحی که ترس خود از انسان‌ها را از دست بدهد، به احتمال خیلی زیاد توسط سازمان منابع طبیعی ایالتی به دام انداخته شده و کشته خواهد شد.
در ادامه به بعضی سوالاتی پاسخ خواهیم داد که برخی کاربران داشته‌اند.
سرعت یک تمساح روی زمین چقدر می‌تواند باشد؟
اکثر کارشناسان عقیده دارند یک تمساح معمولی می‌تواند روی زمین به مدت کوتاه با سرعت 18 کیلومتر بر ساعت حرکت کند. گرچه، به علت وزن این حیوان، آنها حرکت زیگزاگی دارند که باعث افت سرعتشان خواهد شد و سریعا آنها را خسته خواهد کرد.
تمساح‌ها چقدر سریع می‌توانند شنا کنند؟
یک تمساح می‌تواند در هر ساعت 32 کیلومتر شنا کند.
آیا تمساح‌ها روی زمین حمله می‌کنند؟
تمساح‌ها شکارچیان تنبلی هستند، چون دنبال یک شکار آسان می‌گردند. آنها چندین ساعت پیش از حمله به طعمه خود در آب به کمین می‌نشینند و این کار تخصصشان است. آنها سریعا روی زمین خسته می‌شوند، بنابراین فوق‌العاده بعید است که یک انسان را تعقیب کرده یا به او جمله کنند.
زمانی که یک تمساح شما را تعقیب کند، باید چکار کنید؟
حتی با آن که بعید است یک تمساح شما را تعقیب کند، اما اگر چنین اتفاقی رخ داد تا جای ممکن سریع بدوید. از آن جایی که آنها تقریبا روی زمین استقامت بالایی ندارند، به احتمال قریب به یقین می‌توانید با سریع دویدن جان خود را نجات دهید.
اگر تمساح نزدیکتان باشد و موفق شود شما را به دام بیاندازد، انگشتان خود را داخل چشمان او قرار دهید و داد بزنید.
فاصله امن از یک تمساح چقدر است؟
تا می‌توانید از یک تمساح فاصله بگیرید. اگر تمساح به سمت شما صدا تولید می‌کند، یعنی بیش از حد به آن نزدیک هستید. امن‌ترین فاصله از یک تمساح تقریبا 60 فوت (18.3 متر) است.
منبع: adventure.howstuffworks.com
