سود و زیان ایران‌ خودرو و ساپیا بر روی محصولات جدید

چند روز قبل ایران‌خودرو و سایپا، این دو غول صنعت خودروسازی در داخل کشور، صورت حساب‌های فروش خود مربوط به سه ماهه‌ی اول سال ۱۴۰۰ را به سازمان بورس ارائه دادند که بنابر اطلاعات درج شده، شاهین و تارا مسیر‌های متفاوتی را طی کرده‌اند.

تارا

در گذشته مقاله‌ی مفصلی درباره‌ی تارا و مشخصات فنی آن تحت عنوان (تارا، تلاشی دوباره برای رسیدن به استاندارد‌های جهانی) منتشر شد که می‌توانید برای اطلاعات بیشتر به آن رجوع کنید. اما به اختصار به موضوعاتی اشاره خواهیم کرد.

در جریان مذاکرات برجام، پلتفرم پژو ۳۰۱ توسط ایران‌خودرو خریداری شد اما پس از کناره‌گیری ایالات متحده و خروج شرکت پژو از ایران، این خودرو وارد خط تولید نشد. اما مدیران ایران‌خودرو مصمم بودند تا با استفاده از این پلتفرم و داخلی سازی آن، خودرویی با استاندارد‌های به روز تر را به عنوان پرچم‌دار محصولات داخلی در زمان تحریم، به فروش برسانند. حاصل این تلاش تارا بود.

این محصول جدید اول حضور مستقل خود را در صورت‌های مالی شرکت که به صورت فصلی تدوین می‌شوند، در بهار ۱۴۰۰ شاهد بود. هرچند که قرار بود که امسال این محصول به صورت انبوه تولید شود اما از قرار معلوم این خودرو با خط تولید فاصله‌ی زیادی دارد. طبق پیش‌بینی‌های ایران‌خودرو، تارا طی سال جاری چیزی در حدود ۲۰ هزار دستگاه فروش خواهد داشت که این میزان با برنامه‌ی فروش ۴۹۹ هزار دستگاهی که قبلا اعلام شده بود فاصله‌ی زیادی دارد.

به نظر می‌رسد که برنامه‌ریزان این شرکت حساب ویژه‌ای بر روی این خودرو باز نکرده‌اند و تنها ۴ درصد از سهم فروش خود را به آن اختصاص داده‌اند. دلیل این استراتژی تنها جلوگیری از ضرر و تحلیل واکنش بازار در طولانی مدت می‌تواند باشد.

بر طبق صورت‌های مالی ارائه شده توسط ایران‌خودرو، در سه ماهه‌ی اول ۱۴۰۰ تنها ۲ دستگاه تارا به مشتریان تحویل داده شده است. هر دستگاه با قیمت ۲۵۴ ملیون و ۶۰۰ هزار تومان فاکتور شده و این در حالی است که هزینه‌ی ساخت هر دستگاه برای ایران‌ خودرو ۱۵۵ ملیون و ۱۵۰ هزار تومان تمام شده است.

بنابراین، هر دستگاه تارا چیزی در حدود ۹۹ ملیون و ۴۵۹ هزار تومان سود عاید شرکت می‌کند. اما به دلیل تیراژ پایین فروش، هنوز برای نتیجه گیری زود است.

شاهین

اولین محصول تمام ایرانی شرکت خودرو سازی سایپا که بر روی پلتفرم اختصاصی این شرکت ( SP100 ) طراحی شده، در ابتدا با نام رهام معرفی شد اما بعد‌ها نام شاهین برایش انتخاب شد. با توجه به اخبار درز کرده، به نظر می‌رسد که شرکت سایپا قصد دارد تا با استفاده از همین پلتفرم، اولین کراس‌اوور داخلی را با نام آریا تولید کنند.

سایپا برای تولید این خودرو زود‌تر از رقیب خود دست به کار شد و صورت‌های مالی نشان می‌دهد که در مجموع ۳ هزار و ۷۸۰ دستگاه شاهین تولید شده و به جز ۵۱ دستگاه، تمامی خودرو‌های تولید شده برای مشتریان فاکتور شده‌اند.

اما سایپا این خودرو را با ضرر به دست مشتریان می‌رساند!

در حال حاضر هر دستگاه شاهین با قیمت ۲۳۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان برای مشتریان فاکتور می‌شود. اما تولید هر دستگاه شاهین حدودا ۲۳۷ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان خرج روی دست سایپا می‌گذارد. بنابراین، نارنجی‌های جاده مخصوص، هر دستگاه شاهین را با زیان ۸۰۰ هزار تومانی به بازار عرضه می‌کنند.

با وجود ضرر شرکت در فروش این خودرو، سایپا پیش بینی می‌کند که تا پایان سال مجموع فروش شاهین به ۶۵ هزار دستگاه برسد. برنامه‌ی قبلی اعلام شده توسط این شرکت حاکی از فروش ۳۴۱ هزار و ۳۴۰ دستگاه بود که درست مثل ایران‌خودرو به واقعیت بدل نشد.

با این حال اگر سایپا بتواند ۶۵ هزار دستگاه شاهین را در ۱۴۰۰ بفروشد، می‌توان گفت که این محصول جدید ۱۹ درصد از سبد فروش این خودرو ساز را به خود اختصاص داده است.