رها وصالی

در سال های اخیر، شاهد یکی از بزرگ ترین تغییرات در فناوری پایانه های فروشگاهی (POS) هستیم. این تحول از زمان ورود دستگاه های کارتخوان چیپ و پین تا امروز، تاثیر قابل توجهی بر بازار خرده فروشی داشته است. برای مدت طولانی، فروشگاه ها و کسب و کارها به دستگاه های مخصوص وارد کردن پین و کارت، از برندهایی مثل Ingenico و Verifone وابسته بودند. اما حالا بازار به سمت دستگاه های اندرویدی عمومی رفته که با اپلیکیشن های قابل دانلود کار می کنند و برای پذیرش پرداخت فقط به یک نرم افزار نیاز دارند.

این تغییر فقط محدود به سخت افزار نیست و به نوعی یک انقلاب نرم افزاری و سیستم عاملی محسوب می شود. حالا که اندروید بیش از گذشته وارد تجربه خرید حضوری شده، این سوال مطرح است که آیا ما کنترل این اکوسیستم میلیارد دلاری را به دست یک پلتفرم واحد داده ایم؟ آیا اندروید حالا پادشاه جدید بازار POS است؟

حرکت از سخت افزارهای انحصاری به پلتفرم های برنامه پذیر

تا همین چند سال پیش، بازار سخت افزار پایانه فروش کاملا محدود بود. دستگاه ها بر پایه لینوکس سفارشی اجرا می شدند و نرم افزارها معمولا ساختاری یکپارچه، گران و به روزرسانی آن ها سخت بود. توسعه و تغییر در این سیستم ها نیازمند مهارت های مهندسی خاص، فرآیند تایید طولانی و آشنایی عمیق با سیستم های بسته بود.

این مدل سنتی باعث کاهش نوآوری شد. فقط شرکت های بزرگ و جسور می توانستند اپلیکیشن اختصاصی برای دستگاه های فروشگاهی بسازند و بیشتر تلاش ها به نتیجه نمی رسید. همین مسئله باعث شد پیشرفت فناوری پرداخت حضوری از پرداخت های آنلاین و موبایلی عقب بماند، جایی که هر ویژگی جدید به سرعت عرضه و به روز می شود.

این مدل سنتی حالا رو به پایان است. اندروید که در ابتدا برای گوشی های هوشمند طراحی شده بود، حالا به تدریج پایه اصلی پایانه های فروشگاهی جدید شده است. این دستگاه ها بسیار انعطاف پذیر، مقرون به صرفه و آسان برای توسعه هستند و به لطف پلتفرم باز اندروید، مانند اکوسیستم اپلیکیشن محور عمل می کنند.

رشد چشمگیر پایانه های فروش اندرویدی

در ۱۸ ماه گذشته، تعداد سرویس های پرداخت صرفا نرم افزاری با محوریت اندروید رشد چشمگیری داشته است. شرکت های فین تک بزرگی مثل Stripe، دستگاه Stripe Reader S700 را معرفی کرده اند که هم پرداخت را انجام می دهد و هم اجازه نصب اپلیکیشن های سفارشی را می دهد. این یعنی فروشنده ها می توانند تجربه پرداخت را دقیقا مطابق نیازشان شخصی سازی کنند. شرکت Revolut هم دستگاه فروشگاهی اندرویدی خود را برای محیط های شلوغ عرضه کرده است.

دلیل این تحول، انعطاف بالای اندروید است. این سیستم عامل روی هر چیزی از تبلت های صنعتی برای استفاده در صف تا گوشی های معمولی در اختیار فروشندگان سیار اجرا می شود. اندروید توانسته حتی جایگزین سیستم های ویندوزی در کافه ها و رستوران ها شود، چون هزینه پایین تر و توسعه دهندگان بیشتری دارد.

این تحول فقط مخصوص استارتاپ ها و کسب و کارهای کوچک نیست. خرده فروشی های بزرگ هم حالا برای خودشان اپلیکیشن اندروید اختصاصی می سازند و فرایند پرداخت را دقیقا بر اساس نیازهای خود تنظیم می کنند. در عین حال، کسب و کارهای کوچک مثل لوله کش یا غرفه دارها هم می توانند فقط با نصب یک اپلیکیشن اندرویدی، پرداخت کارت را روی گوشی شخصی انجام دهند و نیازی به هیچ سخت افزار اضافی ندارند.

طبق پیش بینی ها، این روند تازه آغاز راه است. ارزش بازار جهانی پایانه های فروش اندرویدی در سال ۲۰۲۴ حدود ۷ میلیارد دلار بوده و انتظار می رود تا سال ۲۰۳۳ با نرخ رشد سالانه ۲۹.۴ درصدی به بالای ۷۱ میلیارد دلار برسد. هزینه پایین، جامعه بزرگ توسعه دهندگان و امکان ساخت سخت افزارهای سفارشی، همه دلایلی است که اندروید را گزینه محبوب تری نسبت به اپل یا ویندوز کرده است.

برخی شرکت ها مثل Toast، دستگاه های اندرویدی را همراه با نرم افزارهای تخصصی برای صنف های خاص مثل رستوران ها عرضه می کنند. با گسترش اندروید، تاثیر آن بر سخت افزارهای بازار غیرقابل انکار است.

چه کسی واقعا کنترل بازار را در دست دارد؟

هرچند اندروید با سرعت رشد بالایی وارد بازار پایانه های فروش شده، اما اینکه آن را پادشاه بازار بنامیم شاید اغراق باشد. در واقع، کسب و کارها هنگام انتخاب پایانه فروش بیشتر به سراغ پلتفرم های نرم افزاری (SaaS) می روند تا سیستم عامل خاص. این پلتفرم ها هستند که تعیین می کنند چه سخت افزاری استفاده شود، اپلیکیشن ها چگونه ارائه شوند و امنیت پرداخت چطور تامین گردد.

اندروید فقط ابزار انعطاف پذیر است. این سیستم عامل به پلتفرم های SaaS امکان نوآوری می دهد؛ چه در پیاده سازی پرداخت تپ تو پی روی دستگاه دستی و چه در راه اندازی کیوسک های سلف سرویس در فست فودها. اندروید بستر را آماده می کند اما کنترل راهبردی در دست پلتفرم هاست.

امروز بازار پایانه های فروش به هزاران پلتفرم SaaS متنوع تبدیل شده که هر کدام بر اساس کشور، زبان و حتی نوع فروشگاه، سخت افزار، اپلیکیشن و تجربه کاربری خاص خود را انتخاب می کنند. مثلا یک فروشگاه مد سریع و یک فروشگاه ورزشی ممکن است هر دو لباس بفروشند، اما نرم افزارهای مدیریت موجودی، پرداخت و باشگاه مشتریان کاملا متفاوتی دارند.

همین تنوع باعث شده هیچ سیستم عاملی – حتی اندروید – نتواند قوانین بازار را تعیین کند. همان طور که اندروید و اپل صنعت گوشی را دگرگون کردند و قدرت را به توسعه دهندگان دادند، حالا بازار فیزیکی خرده فروشی هم با این آزادی و انعطاف روبرو شده است.

آینده پایانه های فروش با اندروید و پلتفرم های SaaS

اندروید قطعا در حال تبدیل شدن به سیستم عامل انتخابی برای نسل جدید دستگاه های پرداخت فروشگاهی است. باز بودن، مقرون به صرفه بودن و انعطاف بالای آن باعث شده جایگزین جعبه های لینوکسی محدود شود. اما این موضوع به معنای پادشاهی اندروید نیست.

قدرت اصلی در اختیار پلتفرم های SaaS است که کل تجربه فروشگاه را مدیریت می کنند؛ از مدیریت موجودی و تعامل با مشتری تا پرداخت و گزارش گیری. این پلتفرم ها هسته اصلی بازار جدید هستند و آینده خرید حضوری را شکل می دهند.

در نتیجه، اندروید شاید لوله کشی اصلی این جهان جدید باشد، اما این پلتفرم ها هستند که شیرهای اصلی را طراحی می کنند و مسیر آب را تعیین خواهند کرد.

امروز کسب و کارها به لطف این تحول می توانند پایانه های فروش را با نیاز خود شخصی سازی کنند، تجربه کاربری بهتر داشته باشند و در هزینه ها صرفه جویی کنند. این انعطاف و امکان انتخاب، آینده خرید حضوری را جذاب تر و کارآمدتر خواهد کرد.