سمیرا گلکار
فهرست عنوان‌ها
هر سال دانشمندان آزمایشات علمی عجیب و خیره کننده‌ای انجام می‌دهند و سال 2021 هم از این قائده مستثنی نبود. با ما همراه باشید تا با عجیب‌ترین‌های این سال آشنا شوید.
رشد و پرورش یک مغز مینیاتوری چشم دار
در ماه آگوست یک گروه از دانشمندان با اعلام خبر رشد و پرورش یک مغز انسانی که یک جفت چشم داشت، خبرساز شدند. این مغز کوچک که ارگانوئید نام داشت با تبدیل سلول‌های ساقه مغز به بافتی عصبی و سپس تحریک این سلول‌ها با یکسری سیگنال شیمیایی ساخته شده که کاپ‌هایی نوری با سلول‌های حساس به نور را شکل دادند.
البته این ارگانوئیدهای کوچک تراکم عصبی کافی برای خودآگاهی را نداشتند اما برای مطالعه شیوه تکامل مغز انسان و ایجاد سرنخ‌هایی برای درمان اختلالات شبکیه که باعث نابینایی می‌شوند، مفید هستند.
کشف این واقعیت که کلاغ‌ها مفهوم صفر را تشخیص می‌دهند
امسال دانشمندان توانستند ثابت کنند که کلاغ‌ها مفهوم صفر را درک می‌کنند. مفهوم صفر که در قرن پنجم میلادی توسط دانشمندان طراحی شد، مستلزم تفکر انتزاعی است. بنابراین وقتی در ماه ژوئن در ژورنال Neuroscience اعلام شد که کلاغ‌ها نه تنها عدد صفر را تشخیص می‌دهند بلکه نسبت به سایر اعداد، آن را راحت تر با عدد یک ارتباط می‌دهند، شگفتی زیادی به وجود آمد.
اسکن مغز پرنده‌ها حین اجرای این آزمایش نشان داد که کلاغ‌ها نرون‌های مخصوصی برای درک عدد صفر دارند ولی اینکه از این سلول‌ها برای چه کاری استفاده می‌کنند مشخص نیست. دانشمندان از اینکه مغز کلاغ مثل انسان قادر به محاسبه عدد صفر است آن هم با اینکه آخرین اجداد مشترک ما با پرنده‌ها مربوط به دوره پیش از انقراض دایناسورها بود، شگفت زده شدند. این واقعیت نشان می‌دهد که سیر تکامل توانسته به روش‌های مختلف، مغزهایی با قابلیت‌های سطح بالای مشابه ایجاد کند.
تشخیص دلیل بالا آمدن آجیل برزیلی از کیسه آجیل
در ماه آوریل بالاخره دانشمندان پاسخ یکی از سوالات مهم بشریت را پیدا کردند یعنی اینکه چرا آجیل برزیلی همیشه به بالای کیسه آجیل حرکت می‌کند. در این آزمایش، مقداری آجیل برزیلی پایین یک کیسه ریخته شد و روی آن با بادام زمینی پوشانده شده بود. سپس این کیسه چندین بار تکان داده شد و هر بار یک اسکن اشعه ایکس 3 بعدی از آن گرفته شد. مشخص شد که این تکان‌ها در نهایت آجیل‌های برزیلی را در حالت عمودی قرار می‌دهند که همین مسئله باعث بالا آمدن آنها می‌شود. دانشمندان معتقدند که این یافته به مهندسان طراحی برای پیشگیری از تفکیک اجزا در سایر ترکیب‌ها کمک می‌کند – گرچه این مسئله برای کیسه آجیل چندان مهم نیست اما در حوزه ساخت و ساز و پزشکی می‌تواند بسیار مهم باشد.
ایجاد یک عنکبوت جهش یافته جدید
دانشمندان توانستند با غیرفعال کردن بعضی ژن‌های یک گونه عنکبوت به اسم بابا لنگ دراز، گونه جدیدی به اسم بابا لنگ کوتاه ایجاد کنند!! آنها امیدوارند که با کوتاه کردن پاهای این عنکبوت بتوانند اسرار مربوط به طرح بدن او و همچنین روش منحصربفرد حرکت این عنکبوت را کشف کنند.
پس از تغییر ژن، پاهای این عنکبوت علاوه بر کوتاه تر شدن تغییر شکل هم پیدا کردند. به این ترتیب دانشمندان توانستند سرنخ‌هایی از اجداد اصلی این گونه عنکبوت که 400 میلیون سال پیش زندگی می‌کردند کسب کنند. آنها قصد دارند که دندان‌های نیش این حیوان را هم دستکاری کنند تا اطلاعات بیشتری درباره چگونگی تکامل آنها کسب کنند.
تبدیل آب به یک فلز طلایی
انسان‌ها همیشه به دنبال ماده ای بودند که با استفاده از آن بتوانند فلزات را به طلا تبدیل کنند. در ماه جولای دانشمندان خبر از آزمایشی دادند که در آن توانسته بودند تنها برای چند ثانیه آب را به یک فلز طلایی براق تبدیل کنند. آنها برای انجام این آزمایش آب را با سدیم و پتاسیم ترکیب کردند – فلزاتی که الکترون‌های اضافه خودشان را به آب دادند و باعث شدند الکترون‌های آب آزادانه حرکت کنند و به این ترتیب آب تبدیل به فلز شود. این آزمایش به دانشمندان کمک کرد تا اطلاعات جدیدی درباره اعماق زمین کسب کنند. جایی که آب در آن به قدری فشرده شده که این فرایند به صورت عادی و طبیعی در آن رخ داده است.
