چند سال گذشته را صرف بررسی و تست چت بات های هوش مصنوعی کرده ام. همان ابزارهایی که خیلی ها نگران هستند جای آن ها را در محل کار بگیرند. من با چشم خود دیده ام که این مدل ها چگونه می توانند مقاله بنویسند، جلسات را خلاصه کنند و حتی توصیه هایی ارائه دهند که واقعا بد نیستند.
اما سوال اصلی به نظرم این نیست که آیا هوش مصنوعی ما را کنار خواهد زد یا نه. سوال بهتر این است: چه چیزهایی در وجود انسان هستند که هیچ ماشینی نمی تواند آن ها را تقلید کند؟
اینجا همان جایی است که باید تمرکز کنیم. چون هوش مصنوعی سریع است، اما نه با شهود تصمیم می گیرد، نه با همدلی پیش می رود و نه هدفی دارد. این ویژگی ها فقط مال ماست. و حالا ارزش آن ها از هر زمان دیگری بیشتر است.
واقعیت این است که هر کسی بلد باشد از هوش مصنوعی درست استفاده کند، در محیط کاری انسانی تر و البته مهم تر می شود.
در این مقاله، پنج پرامپت مفید و خاص را می بینید که به شما کمک می کنند ویژگی هایی را تقویت کنید که فقط در انسان وجود دارند. یعنی همان چیزهایی که هیچ ماشینی نمی تواند جایگزینشان شود. می توانید از این پرامپت ها در ChatGPT یا هر چت بات دیگری استفاده کنید.
هر کدام از این پرامپت ها کمی بلندتر از حد معمول هستند، اما دلیل خوبی برایش وجود دارد. چون این ابزارها برای تقویت مهارت های حرفه ای انسانی طراحی شده اند.
۱. پرامپت برای داشتن ذهن استراتژیک
در این پرامپت از هوش مصنوعی خواسته می شود نقش یک استراتژیست در سطح مدیران ارشد را ایفا کند.
متن پرامپت:
«فرض کن تو یک استراتژیست سطح C هستی. در اینجا لیستی از کارها، پروژه ها و جلسات هفته آینده من است: [لیست کارها یا خلاصه برنامه هفتگی خود را اینجا بنویس].
این برنامه را بررسی کن و هر آیتم را به یکی از دو گروه زیر تقسیم کن:
Automate or Delegate: کارهایی که تکراری، عدد محور یا قابل انجام توسط هوش مصنوعی یا همکار سطح پایین هستند.
Human-Led Strategy: کارهایی که نیاز به فکر عمیق، هوش هیجانی، ارتباط انسانی یا تصمیم نهایی دارند.
برای مواردی که در گروه دوم قرار می دهی، سه سوال بپرس تا کمک کنی من روی ارزشمندترین بخش ها تمرکز کنم.»
هدف این پرامپت این است که ذهن شما را از انجام دادن به سمت راهبری هدایت کند. یعنی تمرکز روی تصمیم های مهم به جای لیست کردن کارهای روزمره. سوال های انتهایی باعث می شوند مثل یک رهبر فکر کنید نه فقط یک مجری کار.
۲. پرامپت برای تقویت داستان گویی
در این پرامپت هدف تبدیل داده های خام به یک روایت احساسی و الهام بخش است.
متن پرامپت:
«باید گزارشی از پروژه ارائه کنم. این هم داده های خشک و رسمی است: [اعداد و آمار را اینجا بنویس. مثلا فروش فصل دوم ۱۵ درصد رشد داشته اما تعامل شبکه اجتماعی ۱۰ درصد افت کرده. ویژگی جدید نرم افزار دو هفته دیرتر منتشر شده.]
وظیفه تو این است که فقط یک لیست بولت از این اطلاعات آماده کنی.
بعد من می خواهم با کمک همین داده ها، داستانی بسازم که جواب این سه سوال را بدهد: حس اصلی پشت این گزارش چیست؟ چه چالشی باید با هم حل کنیم؟ چه موفقیتی باید جشن بگیریم؟»
این پرامپت کمک می کند داده ها را به داستان تبدیل کنید. این مهارت یکی از مهم ترین ویژگی های انسانی در محل کار است. با این کار، شما به جای این که فقط اعداد را اعلام کنید، احساس و معنی پشت آن ها را نشان می دهید.
۳. پرامپت برای نقش راهبر هوش مصنوعی
در این پرامپت هدف این است که به جای گرفتن جواب آماده از هوش مصنوعی، خودتان یاد بگیرید چطور سوال درست بپرسید.
متن پرامپت:
«باید یک [برنامه بازاریابی، پیشنهاد پروژه، پست وبلاگ یا …] بنویسم. قبل از نوشتن، می خواهم پرامپت خوبی بسازم. نقش تو، مهندس پرامپت حرفه ای است. لطفا سوال هایی بپرس تا این موارد مشخص شوند:
نقش: چه شخصیتی باید هوش مصنوعی داشته باشد؟ مثلا یک مدیر مالی شکاک یا استراتژیست پرانرژی برند.
مخاطب: این متن برای چه کسی نوشته می شود و دغدغه او چیست؟
هدف: هدف اصلی و نهایی این محتوا چیست؟
محدودیت ها: لحن، طول یا قالب خاصی باید رعایت شود؟ چه چیزهایی نباید در متن باشد؟
بعد از جواب دادن من، لطفا یک پرامپت نهایی و کامل برای استفاده من بنویس.»
با این پرامپت، شما یاد می گیرید چگونه به وضوح فکر کنید. این تمرینی است برای تنظیم دقیق هدف و استفاده درست از ابزار هوش مصنوعی. به جای این که فقط جواب بخواهید، از ابزار برای رسیدن به هدف خودتان استفاده می کنید.
۴. پرامپت برای جهش خلاقانه
در این پرامپت هدف پیوند دادن مفاهیم از دو دنیای کاملا متفاوت است.
متن پرامپت:
«من در حوزه [مثلا توسعه نرم افزار] کار می کنم. می خواهم ایده های نو از یک زمینه کاملا بی ربط بگیرم. مثلا [کشاورزی باززاینده، آهنگسازی کلاسیک، طراحی شهری].
لطفا اصول کلیدی، سیستم ها و استعاره های مهم آن حوزه را برایم در قالب یک لیست بولت بنویس.
برای هر اصل، جا بگذار تا من بتوانم یادداشت کنم که چگونه می توانم آن مفهوم را در زمینه کاری خودم به کار ببرم.»
این تمرین یکی از مهارت های انسانی بسیار مهم را فعال می کند: قدرت دیدن الگو در میان چیزهایی که در ظاهر ربطی به هم ندارند. شما با کمک هوش مصنوعی اطلاعات را می گیرید، اما ارتباط بین آن ها را خودتان برقرار می کنید. این کار را فقط انسان می تواند انجام دهد.
۵. پرامپت برای تفکر انتقادی
این پرامپت به شما کمک می کند برنامه های خود را قبل از اجرا با دیدی واقع بینانه بررسی کنید.
متن پرامپت:
«نقش تو عضو یک تیم مخالف یا Red Team است. فقط یک هدف داری: چالش کشیدن برنامه من.
برنامه من این است: [ایده، استراتژی یا پیشنهاد پروژه خود را بنویس].
حالا لطفا نقدی بی پرده بنویس. کدام فرضیه های من ضعیف هستند؟ سه راهی که ممکن است این پروژه شکست بخورد چیست؟ چه چیزی را اصلا در نظر نگرفته ام؟ اگر کسی مخالف سرسخت این برنامه باشد، چه می گوید؟»
این پرامپت قدرت تفکر نقادانه شما را تقویت می کند. با شنیدن ایرادها از زبانی بی طرف، می توانید تصمیم بگیرید که ایده خود را بهتر کنید یا تغییر دهید. و این کار بدون هیچ ریسک اجتماعی انجام می شود.
حرف آخر
شکل استفاده ما از هوش مصنوعی، آینده کار ما را تعیین می کند. این که شما سوالات بهتری بپرسید، یعنی جلوتر از دیگران حرکت می کنید.
راز مهم اینجاست: قدرت هوش مصنوعی فقط به اندازه پرامپت هایی است که شما به آن می دهید.
هر چه بهتر یاد بگیرید از این ابزار استفاده کنید، ارزش شما در کار بیشتر می شود. هوش مصنوعی قرار نیست جای شما را بگیرد. قرار است شما را در انجام بهتر کارها همراهی کند.