یازده خوراکی که افراد فکر می‌کنند مواد غذایی مضر محسوب می‌شوند، اما در واقع اینطور نیست!

من به نگاه شماتت‌آمیز همکارانم وقتی که در حال باز کردن یک قوطی نوشیدنی ردبول بدون قند هستم، عادت دارم. سوالات و قضاوتها هرگز پایانی ندارد. “این چیزها تو را می‌کشد”، “چقدر مواد شیمیایی” اینها همه جملاتی است که من هر روز و هر هفته در حال شنیدن آن هستم.

واقعیت این است که ردبول (حداقل نوع بدون قند آن) آنقدرها هم وحشتناک نیست. این نوشیدنی علاوه بر داشتن تنها ۱۰ کالری و بدون هیچ نوع قندی تنها ۸۰ میلیگرم کافئین دارد که معادل حدود یک سوم یک لیوان بزرگ قهوه استارباکس است. براساس تحقیقات علمی صورت گرفته سایر ترکیبات این نوشیدنی از جمله ویتامین ب و تائورین نیز بی‌خطر هستند. منابع تامین کافئین مورد علاقه من آنطور که بنظر می‌آید تنها نوشیدنی‌ها یا مواد غذایی مضر نیست.

در اینجا به برخی مواد غذایی اشاره شده که به پشتوانه تحقیقات علمی ایمنی آنها از لحاظ سلامت ثابت شده است.

۱- چربیها

نظریه غیر‌علمی: چربیهایی همچون آووکادو و روغن زیتون شما را چاق می‌کند.

چرا این نظریه صحت ندارد: گرچه این نظریه این احساس را در افراد بوجود آورده است که این مواد باعث ایجاد چاقی می‌شود، اما هنوز شواهد علمی دال بر این مسئله وجود ندارد. در این خصوص تحقیقی بر روی بیش از ۱۳۵۰۰۰ نفر در قرن هیجدهم صورت گرفته که در ۲۹ آگوست در نشریه The Lancet منتشر شده است. در طول انجام این تحقیق نزدیک به ۶۰۰۰ نفر جان خود را از دست داده و تقریبا ۵۰۰۰ نفر دچار حملات یا نارسایی‌های قلبی شده‌اند. اما در نهایت شگفتی افرادی که در معرض چنین ریسک‌های خطیری قرار گرفتند، آنهایی نبودند که در رژیم غذایی خود از چربی زیاد استفاده می‌کردند بلکه از جمله افرادی بودند که غذاهای حاوی کربوهیدرات بالا مصرف می‌نمودند.

به عبارت دیگر بنظر نمی‌رسد رژیم‌های غذایی حاوی چربی زیاد با مرگ‌و‌میر و بیماریهای قلبی مرتبط باشد. اما کربوهیدرات بالا افراد را با چنین خطراتی مواجه می‌سازد. محققان در این خصوص به چه نتایجی دست یافته‌اند؟

آنها در تحقیقات خود بدین نتیجه رسیدند که “با توجه به یافته‌های اخیر لازم است دستورالعمل رژیم‌های غذایی مورد بازنگری قرار گیرد.”

۲- گلوتن

نظریه غیر‌علمی: هر چه زمان می‌گذرد، مواد غذایی عاری از گلوتن تولید شده و شما با تعجب از خود می‌پرسید چه فوایدی در این نوع مواد غذایی نهفته است؟ آیا گلوتن یک ماده آلرژی‌زاست؟ آیا باعث ابتلا به بیماری می‌شود؟

چرا این نظریه صحت ندارد: تنها یک درصد افراد در کل جهان مبتلا به بیماری سلیاک هستند. به گفته بنیاد بیماری سلیاک، این بیماری یک اختلال ژنتیکی نادر است که باعث حساسیت فرد نسبت به گلوتن می‌شود.

بقیه ما می‌توانیم به سادگی این ماده خمیری جویدنی را مزه‌مزه کنیم: خوشمزه است!

۳- تخم‌مرغ

نظریه غیر‌علمی: میزان زیاد کلسترول در تخم‌مرغ به معنای وجود مقدار زیاد این ماده در رگهای شماست.

چرا این نظریه صحت ندارد: گرچه تخم‌مرغ دارای کلسترول زیادی است (یک تخم‌مرغ تقریبا حاوی ۱۸۵ میلیگرم کلسترول است)، اما خوردن این ماده غذایی به مفهوم بالا رفتن کلسترول خون شما نیست.

اولین پژوهشی که بر این موضوع اشاره دارد، تحقیقی است که توسط کوین لوریا، همکار من، بر روی خرگوشها صورت گرفته است. بفرمایید یک تخم مرغ آبپز با آووکادوی برشته میل کنید. و می‌دانید که می‌توانید این کار را با خیال راحت انجام دهید.

۴- کافئین

نظریه غیر‌علمی: کافئین مانع رشد شما شده و سلامتی‌تان را بخطر می‌اندازد.

چرا این نظریه صحت ندارد: طبق تحقیقات صورت گرفته توسط کلینیک مایو (Mayo)، اکثر افراد بالغ می‌توانند بطور روزانه با اطمینان خاطر بیش از ۴۰۰ میلیگرم کافئین مصرف کنند. فنجان‌های دارای سایز استاندارد حاوی ۹۰ تا ۱۲۰ میلیگرم کافئین هستند. بنابراین اگر شما میزان کافئین دریافتی خود را به کمتر از ۴ فنجان در روز محدود کنید، می‌توان گفت که هیچ خطری از این لحاظ سلامتی شما را تهدید نخواهد کرد.

با این وجود برخی از فنجان‌های حاوی قهوه میزان کافئین بیشتری نسبت به سایر فنجان‌ها دارند. به عنوان مثال یک فنجان بلند ۱۲ اونسی استار باکس دارای حدود ۲۶۰ میلیگرم کافئین می‌باشد، بطوریکه شما پس از مصرف دو فنجان قهوه بیش از دوز مورد نیاز روزانه کافئین دریافت کرده‌اید.

۵- آب کربن‌دار

نظریه غیر‌علمی: آب‌های گاز‌دار این روزها کولاک کرده‌اند. امروزه این نوع آب‌ها در تمامی فروشگاهها با طعم‌هایی نظیر نارگیل و هندوانه براحتی یافت می‌شوند. اما بسیاری افراد از این نگرانند که این حباب‌ها باعث ایجاد سنگ کلیه، کمبود کلسیم استخوانها و یا حتی از بین رفتن مینای دندانشان شود. جنیفر مک دانیل، متخصص تغذیه بخصوص رژیم‌های ورزشی، به دینا اسپکتر، همکار من، چنین گفته است: “مایعات گاز‌دار به اندازه آب معمولی می‌توانند برای شما مفید باشند”.

اسپکتر در مقاله خود نوشته است “آب گاز‌دار یا کربن‌درا با حل کردن دی اکسید کربن در آب که باعث ایجاد اسید کربنیک می‌شود، تهیه می‌گردد.”

“طی این فرایند تنها حباب به آب اضافه می‌شود و هیچ نوع قند، کالری یا کافئینی به آن افزوده نمی‌گردد. آب تونیک، سودا و آبهای معدنی همه از انواع آبهای کربن‌دار هستند. اما به این نوع آبها سدیم، ویتامین یا شیرین کننده اضافه شده است. بنابراین لازم است که برچسب روی بطری را بخوانید.”

۶- پنیر

نظریه غیر‌علمی: برخی رسانه‌های خبری گزارش داده‌اند که پنیرها می‌توانند همچون مواد مخدر اعتیادآور باشند.

چرا این نظریه صحت ندارد: ما بررسی کردیم و به کذب این نکته که ریشه در این مدعا دارد پی بردیم. چنین گفته‌ای صحت ندارد. چند تن از محققان دانشگاه میشیگان از مردم درخواست کردند، لیستی از غذاهایی که به ندرت یا گهگاه مصرف می‌کنند، به آنها ارائه دهند. پنیر جزء موادی بود که در میانه این لیست قرار داشت.

پیتزا که نوعی غذای پنیری است، در صدر این فهرست جای گرفته است، چراکه افراد چنین تصور می‌کنند که چون پروتئین موجود در پنیر به شیوه‌ای خاص در بدن تجزیه می‌شود، پس پنیر ماده‌ای اعتیادآور است. اما شواهد علمی دال بر این مدعا وجود ندارد.

۷- شیرین کننده‌های مصنوعی

نظریه غیر‌علمی: شیرین کننده‌های مصنوعی نظیر اسپلندا (Splenda) و ایکوال (Equal) باعث ابتلا به سرطان می‌شوند.

چرا این نظریه صحت ندارد: سازمان غذا و دارو به ارزیابی صدها تحقیق در مورد ساکرالوز (اسپلندا)، اسپارتیم (ایکوال)، ساکارین (سوییتن لو) و سایر شیرین‌ کننده‌ها پرداخته و مشخص شده که مصرف همه انواع این شیرین کننده‌ها در دوز استاندارد تا‌کنون ضرری نداشته است.

آنگونه که نقل شده برخی محققان بر این باورند که شیرین کننده‌های مصنوعی می‌توانند باکتری‌های روده را تغییر داده اما ممکن است میل شما به شیرینی را برآورده نسازند و بنابراین قادر نیستند مانع مصرف بیش از حد قند شوند.

۸- محصولات جی‌ام اُ

نظریه غیر‌علمی: ارگانیسم‌های اصلاح شده ژنتیکی باعث ابتلا به سرطان شده و محیط زیست را نیز تخریب می‌کنند.

چرا این نظریه صحت ندارد: محصولات کشاورزی اصلاح شده که از حدود دهه ۱۹۸۰ پدیدار گشته، بطور کامل مورد مطالعه قرار گرفته‌اند و اخیرا آکادمی ملی علوم، مهندسی و پزشکی دریافته است که این محصولات نسبت به محصولات معمولی برای محیط زیست خطر بیشتری دربر ندارد.

طبق گزارش همکارم، لیدیا رامسی، آنها همچنین بدین نکته پی برده‌اند که این محصولات از لحاظ ایمنی و سلامت همچون مواد غذایی متعارف هستند و با خوردن آنها خطری سلامتی شما را تهدید نمی‌کند.

۹- نمک

نظریه غیر‌علمی: نمک باعث ایجاد مشکلات قلبی و اضافه وزن می‌شود.

چرا این نظریه صحت ندارد: علم در خصوص اینکه خوردن نمک به میزان متعادل چه تاثیرات منفی یا مثبتی می‌تواند بر سلامتی ما داشته باشد، هنوز به نتایج آشکاری دست نیافته است.

با این وجود متا آنالیزی در مورد تعداد هفت پژوهش بر روی بیش از ۶۰۰۰ نفر که در نشریه آمریکایی هایپرتنشن (Hypertension) منتشر شده، صورت گرفته که نشان می‌دهد هیچ شواهدی دال بر این مسئله که مصرف کم نمک باعث کاهش ریسک ابتلا به حملات قلبی، سکته مغزی یا مرگ حتی در افراد مبتلا به فشار خون بالا می‌شود، وجود ندارد.

ملیندا ونر مویر در این نشریه علمی آمریکایی چنین نوشته است “اگر آمریکا مصرف نمک را محدود کند، به چه چیز دست خواهیم یافت؟ مطمئنا سیب‌زمینی سرخ شده بدون نمک. اما آیا ملت سالمی خواهیم بود؟ نه لزوما.

۱۰- انواع کربوهیدرات‌ها

نظریه غیر‌علمی: کربوهیدرات‌هایی مانند برنج، نان، غلات و سیب‌زمینی‌ها باعث افزایش وزن می‌شوند.

چرا این نظریه صحت ندارد: محدود کردن مصرف کربوهیدراتهای فراوری شده از قبیل نان سفید، برنج سفید و پاستای سفید می‌تواند بسیار مفید واقع شود. اما همه انواع کربوهیدراتها لزوما ناسالم نیستند. برخی از این کربوهیدراتها سالم بوده و منبع انرژی محسوب می‌شوند. کریستین هندرسون، متخصص تغذیه، دراین باره می‌گوید “به عنوان مثال مصرف سیب‌زمینی سفید برای شما می‌تواند مفید واقع شود. سیب‌زمینی حاوی پتاسیم و ویتامین ث است و همچنین دارای تقریبا ۴ گرم فیبر می‌باشد. فقط یادتان باشد آنرا با پوست بپزید.”

۱۱- ماهی

نظریه غیر‌علمی: ماهی دارای میزان زیادی جیوه است لذا برای سلامتی مضر می‌باشد.

چرا این نظریه صحت ندارد: بدن برخی ماهی‌های بالغ و بزرگ شکارچی مانند مارلین و کوسه جیوه تولید می‌کند، اما این نکته شامل ماهی‌های کوچکتر نمی‌شود.

طبق فهرستی که سازمان غذا و دارو در مورد میزان جیوه موجود در غذاهای دریایی از جمله سالمون، قزل آلا، صدف ها، شاه ماهی، ساردین و ماهی خال مخالی اقیانوس اطلس و اقیانوس آرام منتشر کرده، همه این نوع غذاها گزینه‌های “خوب” یا حتی “عالی” محسوب می‌شوند.